Woluwepark

Met zijn prachtige bomen
Oudergem Sint-Pieters-Woluwe
koele zone natura 2000

Over deze groene ruimte

Het Woluwepark is niet alleen een belangrijke schakel in het Brusselse groene netwerk, het maakt ook deel uit van de doorlopende keten van groene ruimten langs de Woluwevallei. Het is één van de grootste parken van de Brusselse agglomeratie.

Tijdens de Wereldtentoonstelling van 1897 wilde koning Leopold II het Jubelpark en het Koninklijk Domein van Tervuren verbinden met een nieuwe laan met een immens park ernaast voor de bourgeoisie.

De valleien en heuvels geven het park het uitzicht van een Engelse tuin en creëren tegelijkertijd de illusie dat het opgaat in de omliggende natuur. Door het park lopen berijdbare wegen en kronkelige paadjes. Het domein dankt zijn schoonheid ook aan zijn vier kunstmatige vijvers.

Praktische informatie

Openingsuren

Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:

  • van 01 november tot 28 februari, van 07u00 tot 19u00;
  • van 01 maart tot 30 april, van 06u00 tot 21u00;
  • van 01 mei tot 30 augustus, van 06u59 tot 22u00;
  • van 01 september tot 31 oktober, van 07u00 tot 20u00;

Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.

Een vraag of een probleem?

Ingangen

Het Woluwepark ligt voor een deel op het grondgebied van de gemeente Sint-Pieters-Woluwe, voor een deel op dat van Oudergem. Er zijn ingangen aan de Tervurenlaan, Bemelstraat, Mostinck-, Xavier Henrard-, Franciscanen-, Waterraaf-, Park- en Vorstlaan.

Openbaar vervoer

BUS: 206 (halte(s) : Groene Hond, Julius Cesar, Trammuseum) - 36 (halte(s) : Groene Hond, Julius Cesar, Mostinck, Trammuseum)
TRAM: 8 (halte(s) : Trammuseum) - 39, 44 (halte(s) : Groene Hond, Julius Cesar, Trammuseum)

Inrichtingen

  • Toegang voor personen met een beperkte mobiliteit
  • Fontein met drinkbaar water
  • Speelplein
  • Picknicktafel
  • Zone 'honden zonder leiband'

Multisportterreinen (voet- en basketbaldoelen met speelveldlijnen voor tennis en volleybal) aan het einde van de grote vallei (Emile Laînélaan), halve ton voor skateboarders dicht bij de ingang van de Tervurenlaan, twee grote zones waarin honden vrij mogen rondlopen (in de grote en kleine vallei), hondentoiletten, banken, vuilnisbakken, verlichting langs de grote lanen.

De infrastructuur van het gezins- en sportcenturm van het Woluwepark (tennis-, voetbal-, hockey- en bowlingterreinen) zijn voorbehouden aan het personeel van enkele ministeries.

Natuur

De vele bomen en struiken, kriskras aangeplant tegen de helling, zijn van een grote schoonheid. Er zijn 180 verschillende soorten (veel voorkomende, exotische, tot heel zeldzame).

Driehonderd ervan, zoals de reuzensequoia (Sequoiadendron giganteum) met bijna zeven meter doormeter, prijken trouwens in de lijst van merkwaardige boomsoorten van de Brusselse agglomeratie. Meer nog, de vzw ‘Belgische Dendrologie Belgique’ vereerde zeven bomen met de eretitel ‘Kampioen van België’. Sommige omdat ze uniek zijn, andere om hun uitzonderlijke formaat. Daarbij horen een rode esdoorn (acer rubrum), een tweekleurige eik (Quercus bicolor) en een peerlijsterbes (Sorbus domestica).

De vijvers en vochtige weilanden van het park trekken massa’s eenden, zwanen, nijlganzen en andere watervogels aan – zowel inheemse als trekvogels op doortocht.

In het seizoen fladderen veel vlinders, zoals het heideblauwtje, over de bloemen van de droge en vochtige weiden.

In het struikgewas groeien bosanemonen, gevlekte aronskelken en wilde hyacinten.

De flora van het Woluwepark is over het algemeen heel divers: van doordeweekse en wijdverspreide soorten tot veel zeldzamere soorten.

Fauna

heggenmus
vuurjuffer
lantaarntje
oranje zandoogje
grote keizerlibel
icarusblauwtje
boomblauwtje
distelvlinder
grote gele kwikstaart
canadese gans
goudvink
kleine vuurvlinder
buizerd
weidebeekjuffer
krakeend
wilde eend
mandarijneend
putter
witgat
kauw
bosuil
citroenvlinder
zwarte kraai
gewone pad
bruine sprinkhaan, tandradje
knobbelzwaan
sperwer
spreeuw
boomvalk
slechtvalk
zwartkop
grasmus
meerkoet
tafeleend
kuifeend
waterhoen
gaai
zilvermeeuw
aalscholver
koninginnenpage, koninginnepage
dodaars
fuut
bruine kikker
boomkruiper
kramsvogel
koperwiek
zanglijster
gewone meikever, mulder
blauwe reiger
zwartsprietdikkopje
huiszwaluw
boerenzwaluw
viervlek
platbuik
ijsvogel
merel
staartmees
pimpelmees
koolmees
huismus
kokmeeuw
bruin zandoogje
rosse vleermuis
gewone oeverlibel
nijlgans
dagpauwoog
halsbandparkiet
kleine vos
grote bonte specht
middelste bonte specht
groene specht
ekster
klein koolwitje
groot koolwitje
klein geaderd witje
houtduif
vink
keep
ruige dwergvleermuis
gewone dwergvleermuis
fitis
tjiftjaf
waterral
vuurgoudhaan
goudhaan
roodborst
zwarte roodstaart
kleine karekiet
bosrietzanger
laatvlieger
boomklever
bloedrode heidelibel
bruinrode heidelibel
steenrode heidelibel
bergeend
sijs
iepenpage, iepepage
bont zandoogje
turkse tortel
roodwangschildpad
winterkoning
groenling
atalanta

Flora

duizendblad
look-zonder-look
bosanemoon
eenstijlige meidoorn
gewone berenklauw
pinksterbloem
knoopkruid
fluitenkruid
zoete kers
amerikaanse vogelkers
haagbeuk
groot heksenkruid
akkerdistel
noorse esdoorn
gewone esdoorn
adelaarsvaren
framboos
es
gevlekte aronskelk
gewone margriet
beuk
hulst
taxus
gele lis
wilde narcis
hondsdraf
grote veldbies
wolfspoot
watermunt
hazelaar
madeliefje
kruipende boterbloem
grote kattenstaart
heelkruid
boswilg
gewone salomonszegel
wilde lijsterbes
winterlinde

Geschiedenis

Het park werd aangelegd naar aanleiding van de organisatie van de Wereldtentoonstelling in 1897. Die zou doorgaan in het Jubelpark, maar ook in het Koninklijk Domein van Tervuren. Daar wilde koning Leopold II een reusachtig paviljoen wijden aan Congo – vandaag het Koninklijk Museum voor Afrikaanse Kunst.

Om die twee polen van de Wereldtentoonstelling met elkaar te verbinden, dienden belangrijke infrastructurenwerken te worden uitgevoerd: de aanleg van de grote Tervurenlaan, die Victor Besme al twintig jaar eerder in zijn plannen voor buitenwijken had opgenommen; de wijziging van de spoorlijn Brussel-Tervuren, ter hoogte van Woluwe; de omlegging en overwelving van een deel van de Woluwe en, als sluitstuk, de aanleg van een andere grote verkeersader, de latere Vorstlaan, die het mogelijk maakte om vanaf de Louizalaan naar Tervuren te rijden.

Zoals bij de meeste van zijn visionaire stedenbouwkundige plannen, wilde Leopold II een immens groot park aanleggen langs de nieuwe laan. Want dat zou ze mooier, aantrekkelijker en groener maken, en zo de bourgeoisie van die periode lokken.

Het gekozen terrein lag aan de eerste bocht van de laan en de hoek met de later aangelegde Vorstlaan. De hoger gelegen delen waren bebost, een overblijfsel van het Mesdaelbosch, dat vroeger aansloot op het Zoniënwoud. De rest van de zone bestond uit landbouwland en vochtige terreinen.

Voor de aanleg liet de koning zijn keuze vallen op de Franse landschapsarchitect Emile Lainé. Die voerde belangrijke grondwerken uit om het relatief vlakke en karakterloze terrein om te vormen tot een landschapsvallei. De grond die ze uitgroeven voor de aanleg van vijvers, werd gebruikt voor de berm van de nieuwe spoorweglijn en om reliëf te geven aan het terrein. Lange kronkelige wegen langs grote waterpartijen en boomgroepen doorkruisen het park. De werken duurden drie jaar (1896-1899).

In 1909, enkele maanden na de dood van de Leopold II, werd het park opgenomen in de Koninklijke Schenking aan de Belgische Staat.

In 1920 vonden de eerste sportactiviteiten plaats in het park. In de jaren zestig kwam er een sportcomplex met de huidige installaties op het sportveld in het hoger gelegen deel van de groene ruimte.

Na de Eerste Wereldoorlog werd het park gerestaureerd. De klassering volgde in 1972 en het is nu eigendom van het Brussels Gewest, dat instaat voor beheer en onderhoud.

Patrimonium

Beeldhouwwerk

Beschermde bomen (1988)

Dit beeldhouwwerk van Nathalie Joiris (1964) werd gekozen naar aanleiding van de jaarlijkse wedstrijd van de Europese Stichting voor Beeldhouwkunst. Drie meidoorns groeien elk tussen twee granietzuilen, alsof die de boom in bescherming nemen. Levend en statisch materiaal vormen zo een eenheid, een huwelijk tussen natuur en kunst.

Museum

Nabij de hoek van Tervuren- en Vorstlaan, vlak tegenover het park, ligt het tramdepot van Woluwe, beheerd door de MIVB. Het biedt ook plaats aan het ‘Museum voor het Stedelijk Vervoer te Brussel’. De collectie bestaat uit trams, bussen, trolleybussen en taxi’s die de hoofdstad sinds 1869 doorkruisten

Nieuws & evenementen

Praktische informatie

Openingsuren

Het park is elke dag toegankelijk voor het publiek volgens onderstaand schema:

  • van 01 november tot 28 februari, van 07u00 tot 19u00;
  • van 01 maart tot 30 april, van 06u00 tot 21u00;
  • van 01 mei tot 30 augustus, van 06u59 tot 22u00;
  • van 01 september tot 31 oktober, van 07u00 tot 20u00;

Regelmatige aanwezigheid van parkwachten.

Een vraag of een probleem?

Ingangen

Het Woluwepark ligt voor een deel op het grondgebied van de gemeente Sint-Pieters-Woluwe, voor een deel op dat van Oudergem. Er zijn ingangen aan de Tervurenlaan, Bemelstraat, Mostinck-, Xavier Henrard-, Franciscanen-, Waterraaf-, Park- en Vorstlaan.

Openbaar vervoer

BUS: 206 (halte(s) : Groene Hond, Julius Cesar, Trammuseum) - 36 (halte(s) : Groene Hond, Julius Cesar, Mostinck, Trammuseum)
TRAM: 8 (halte(s) : Trammuseum) - 39, 44 (halte(s) : Groene Hond, Julius Cesar, Trammuseum)

Andere groene ruimten in de buurt